Posted in Uncategorized

Տեսական նյութ

Կանոն 1. Միեւնույն նշանն ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`

1. գումարել գումարելիների բացարձակ արժեքները,

2. ստացված թվից առաջ դնել գումարելիների նշանը։

Օրինակ՝
+5+(+2)=+(|+5|+|+2+|)=+(5+2)=+7

   -5+(-2)=-(|-5|+|-2|)=-(5+2)=-7

Կանոն 2. Տարբեր նշաններ ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`

1. այդ թվերի բացարձակ արժեքներից ավելի մեծից հանել ավելի փոքրը,

2. ստացված թվից առաջ դնել այն գումարելիի նշանը, որի բացարձակ արժեքն ավելի մեծ է։

  Oրինակ՝ -6+(+4)=-(|-6|-|+4|)=-(6-4)=-2

-6+(+7)=+(|+7|-|-6|)=+1=1

Առաջադրանքեր

1) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+7) + (+2) =9

բ) (+10) + (+15) =25

գ) (–17) + (–12) =-29

դ) (–18) + (–3) =-21

ե) (–21) + (–4) = -25

զ) (–29) + (–41) -70

2) Գումարե՛ք հետևյալ թվերը.

ա) –10, +7 =  -3
բ) +7, +3 
= 10

բ) +23, –40 = -17
գ) –18, +11 
= -7

դ) +18, –27 = -9

ե) –29, +40 = +11

3) Մի հույն ծնվել է մ. թ. ա. 48 թ. եւ վախճանվել է մ. թ. ա 25 թ.։ Քանի՞տարի է ապրել այդ հույնը։

Հույնը ապրել է 23 տար

4) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն.

ա) -9 + (+8) = –1,

դ) -18 + (+7) = –11,


է) (+5) + -2 = 3,

բ) –3 + (-3) = –6,

ե)(- 12) + (+2) = –10,


ը)(+ 25) +(- 5) = 20,

գ) –8 + (-2) = –10,

զ)( -11) + 20 = 9,

թ) –5 + -6= –11։

5) Թիվը ներկայացրե՛ք երկու բացասական գումարելիների գումարի տեսքով.

ա) –30,
|-29| + |-1|
բ) –25,

|-20|+|-5|
գ) –62,

|-60|+|-2|
դ) –50,

|-25|+|-25|
ե) –38։

|-30|+|-8|

6) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+3) + (–4), = -1
դ) (+15) + (–6),
 = +9
է) (–18) + (+7),
 = -11

բ) (–11) + (+5), = -6
ե) (–8) + (+7), = -1
ը) (–21) + (+8),
 = -13

գ) (–10) + (+3), = -7
զ) (+31) + (–10), = +21
թ) (+19) + (–12)
 = +7

7.Lրացուցիչ: Խնդիր ֆլեշմոբից:
Մոնիկան ունի տարբեր գույնի երեք արկղ՝ սպիտակ, կարմիր և կանաչ: Դրանցից մեկում տանձ է,  մյուսում՝ խնձոր, մեկն էլ դատարկ է: Ո՞ր գույնի արկղում է տանձը, եթե հայտնի է, որ այն կա՛մ սպիտակ, կա՛մ կարմիր արկղում է, իսկ խնձորը` ո՛չ սպիտակ, ո՛չ էլ կանաչ արկղում։

Տանձ-սպիտակ
Խնձոր-կարմիր

8.Լրացուցիչ:  Խնդիր ֆլեշմոբից:
Առաջին կանգառում ավտոբուսից իջան 3 ուղևոր, երկրորդ կանգառում բարձրացան 6 ուղևոր, երրորդ կանգառում իջան 4 ուղևոր և բարձրացան 3 ուղևոր։ Արդյունքում ավտոբուսում մնացին 15 ուղևոր։ Սկզբում ավտոբուսում քանի՞ ուղևոր կար։

Posted in Uncategorized

Նոյեմբերի 15-19

1. Քիմիական լաբորատորիայում աշակերտի կատարած հետեւյալ գործողություններից ո՞րն է սխալ.
ա) օգտագործելուց առաջ փորձանոթը լվացել է եւ չորացրել
բ) ձեռքի ափով շարժում է կատարել անոթի անցքից դեպի քիթը գ) փորձանոթում մնացած քիմիական նյութը թափել է կոյուղի դ) սպիրտայրոցի բոցը հանգցրել է թասակով:

2. Ո՞ր եղանակը կընտրե՛ք աղաջրից մաքուր ջուր ստանալու համար. ա) թորում
բ) բյուրեղացում գ) զտում
դ) գոլորշիացում

Posted in Uncategorized

Պարապունք 36

Տեսական նյութ

Կանոն 1. Միեւնույն նշանն ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`

1. գումարել գումարելիների բացարձակ արժեքները,

2. ստացված թվից առաջ դնել գումարելիների նշանը։

Օրինակ՝
+5+(+2)=+(|+5|+|+2+|)=+(5+2)=+7

   -5+(-2)=-(|-5|+|-2|)=-(5+2)=-7

Կանոն 2. Տարբեր նշաններ ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`

1. այդ թվերի բացարձակ արժեքներից ավելի մեծից հանել ավելի փոքրը,

2. ստացված թվից առաջ դնել այն գումարելիի նշանը, որի բացարձակ արժեքն ավելի մեծ է։

  Oրինակ՝ -6+(+4)=-(|-6|-|+4|)=-(6-4)=-2

-6+(+7)=+(|+7|-|-6|)=+1=1

Առաջադրանքեր

1) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+7) + (+2) =9

բ) (+10) + (+15) =25

գ) (–17) + (–12) =-29

դ) (–18) + (–3) =-21

ե) (–21) + (–4) = -25

զ) (–29) + (–41) -70

2) Գումարե՛ք հետևյալ թվերը.

ա) –10, +7 =  -3
բ) +7, +3 
= 10

բ) +23, –40 = -17
գ) –18, +11 
= -7

դ) +18, –27 = -9

ե) –29, +40 = +11

3) Մի հույն ծնվել է մ. թ. ա. 48 թ. եւ վախճանվել է մ. թ. ա 25 թ.։ Քանի՞տարի է ապրել այդ հույնը։

Հույնը ապրել է 23 տար

4) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն.

ա) * + (+8) = –1,
-9
դ) * + (+7) = –11,

-18
է) (+5) + * = 3,

-2

բ) –3 + (-*) = –6,
3
ե)(- *) + (+2) = –10,

12
ը)(+ 25) +(- *) = 20,

5

գ) –8 + (*) = –10,
-2
զ)(- *) + 20 = 9,

-11
թ) –5 + * = –11։

-6

5) Թիվը ներկայացրե՛ք երկու բացասական գումարելիների գումարի տեսքով.

ա) –30,
(-29) + (-1)
բ) –25,

(-20)+(-5)
գ) –62,

(-60)+(-2)
դ) –50,

(-25)+(-25)
ե) –38։

(-30)+(-8)

6) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+3) + (–4), = -1
դ) (+15) + (–6),
 = +9
է) (–18) + (+7),
 = -11

բ) (–11) + (+5), = -6
ե) (–8) + (+7), = -1
ը) (–21) + (+8),
 = -13

գ) (–10) + (+3), = -7
զ) (+31) + (–10), = +21
թ) (+19) + (–12)
 = +7

7.Lրացուցիչ: Խնդիր ֆլեշմոբից:
Մոնիկան ունի տարբեր գույնի երեք արկղ՝ սպիտակ, կարմիր և կանաչ: Դրանցից մեկում տանձ է,  մյուսում՝ խնձոր, մեկն էլ դատարկ է: Ո՞ր գույնի արկղում է տանձը, եթե հայտնի է, որ այն կա՛մ սպիտակ, կա՛մ կարմիր արկղում է, իսկ խնձորը` ո՛չ սպիտակ, ո՛չ էլ կանաչ արկղում։

Տանձ-սպիտակ
Խնձոր-կարմիր

8.Լրացուցիչ:  Խնդիր ֆլեշմոբից:
Առաջին կանգառում ավտոբուսից իջան 3 ուղևոր, երկրորդ կանգառում բարձրացան 6 ուղևոր, երրորդ կանգառում իջան 4 ուղևոր և բարձրացան 3 ուղևոր։ Արդյունքում ավտոբուսում մնացին 15 ուղևոր։ Սկզբում ավտոբուսում քանի՞ ուղևոր կար։

Պատ․՝ 13 ուղևոր

Posted in Մայրենի

գործնական աշխատանք

Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական բառով:
Օրինակ՝
սրտի ձև ունեցող — սրտաձև:
Մոր քույրը– մորաքույր
դարպասը պահող-դարպասապահ
ժամանակը ցույց տվող-ժամացույց
ջրի աման-ջրաման
գաղտնիք պահող-գաղտնապահ
նավ վարող-նավավար
ծաղկի թերթիկ-թաղկաթերթ
արագ վազող-արագավազ
ամենից մեծ-ամենամեծ
պոչ չունեցող-անպոչ
անուշ համ ունեցող-անուշահամ
քարով շինված-քարաշեն
կին բժիշկ-բժշկուհի
բալի ծառ-բալենի

Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական բառով:
Բարի սիրտ ունեցող– բարեսիրտ
խիղճ չունեցող-անխիղժ
բարձր ձայնով-բարձրաձայն
միշտ ժպտուն-մշտաժպիտ
գանձը պահելու տեղ-գանձարան
կապույտ աչքերով-կապտաչյա
արքայի որդի-արքայորդի
հույների երկիր-Հունաստան
փոքր էշ-իշուկ
ծաղիկներով զարդարված-ծաղկազարդ
քաղաքում ապրող-քաղաքաբնակ
հայերի երկիր-հայրենիք

Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական բառով:
Ավետիս (բարի լուր) բերող-ավետաբեր
արագ ընթացող-արագընթաց
բաժակը ձեռքին արտասանվող ճառ-բաժակաճառ
վեպ գրող-վեպագիր
բառարան գրող-բառարանագիր
արտասահմանում ապրող մարդ-արտասահմանցի
բույսերի մասին գիտություն-բուսագիտություն

Ամեն շարքից մի բաղադրիչ ընտրի´ր և բաղադրյալ բառեր կազմի´ր (քանիսը կստացվի): 

1.Ա. Թութ, կարմիր, փուշ, ոսկի, տուն, գույն, կաթ(ն), խորհուրդ:
  Բ. Ան-, -յա, -ենի, -ոտ, -արան, -ավուն, -եղեն, -ավոր:
Թթենի, թթոտ, կարմրավուն, կարմրոտ, անփուշ, փշոտ, ոսկյա, ոսկեղեն, անտուն, անգույն, կաթնեղեն, անխորհուրդ, խորրդարան, խորհրդավոր։
2. Ա. Գետ, կանչ, լույս (լուս), գիր (գր), սիրտ (սրտ), միտ:
      Բ. Ան-, -ավոր, -ել, -ակ, -ք, -ոտ: 
Անգետ, կանչել, անլույս, լույսավոր, անգիր, գրավոր, գրել, գիրք, անսիրտ, անմիտ, միտք։

Տրված բառաշարքից ընտրի՛ր ածանցավոր բառերը և արմատն ընդգծիր:
Շապիկ, մկնիկ, զատիկ, ծաղիկ, մայրիկ, աղջիկ,շնիկ, փիսիկ, գեղեցիկ, կապիկ, փոքրիկ, սիրունիկ, կողիկ (կոտլետ), թիթեռնիկ, ծիտիկ, քթիկ, տոտիկ, մատիկ,գնդակ, գետակ, վանդակ, ելակ, կատակ, նապաստակ, առվակ, զավակ, բակ, գուշակ, որդյակ, դղյակ, կտակ, պատանյակ, թիակ, թակ, բլրակ, վարդակ, սոխակ, մահակ, մոծակ,գայլուկ, բուկ, մանուկ, գառնուկ, ձագուկ, ձուկ, ձիուկ, բազուկ, մուկ, աղմուկ, հատուկ, մարդուկ, պոչուկ, վհուկ, ձմերուկ


սիրունիկ-սիրուն


մկնիկ-մուկ


շնիկ-շուն


փիսիկ-փիսո


գեղեցիկ-գեղ


փոքրիկ-փոքր


կողիկ-կող


թիթեռնիկ-թիթեռ

ծիտիկ-ծիտ



տոտիկ-տոտ

քթիկ-քիթ

մատիկ-մոտ


գնդակ-գունդ

առվակ-առու

գուշակ-գուշ

որդյակ-որդի

պատանյակ-պատանի

բլրակ-բլուր

վարդակ-վարդ

գայլուկ-գայլ

գառնուկ-գառ

ձագուկ-ձագ

ձիուկ-ձի

մարդուկ-մարդ

պոչուկ-պոչ

գետակ-գետ

մայրիկ-մայր

Posted in Ռուսերեն

Образуйте множественное число существительных:

дом – дома
книга – книги
окно – окна
стол – столы
человек – люди
ребенок – дети
ухо – уши
глаз – глаза
рот – рты
рука – руки
волос – волос
цветок – цветки
стул стуля
яблоко яблоки
машина – машины
сын – сыновя
дочь – дочки
стакан – стаканы
небо – небеса
ноготь – ногти.

Вопросы к пройденной теме :

  • Какие существительные употребляются только в единственном числе ?

    Сахар, чай, серебро, хватит, мед, цемент.
  • Какие существительные употребляются только во множественном числе ?

    Сливки, обои, сани, брюки, джинсы, сумерки.

Домашняя работа:

  1. Запишите форму множественного числа существительных.

Торт – торты
судно – судна
фронт – фронты
мать – мамы
месяц – месяцы
утенок – утки
катер – катера
собака – собаки
курица – курицы
камень – камни
сон – сны
телефон – телефоны
зуб – зубы
язык – языки
врач – врачи
мяч – мячи
класс – классы
друг – друзья
родитель – родители
карта – карты
нож – ножы
орел – орлы.

2.Подчеркни имена существительные, которые употребляются только в форме множественного числа:

 ученицы, брюки, кресла, ножницы, весы, птицы, ворота, улицы, шашки.

3.2.Подчеркни имена существительные, которые употребляются только в форме единственного числа:

кофе, кот, молоко, гора, какао, парта, мед, сливкисахар,чай.