Posted in Առողջագիտություն

Քեռքի Խնամք


Քանի որ մեր ձեռքերը մեր մարմնի ամենա օգտագործվող մասն է դրանք պետք է հաճախակի լվանալ։ Համոզվե՛ք, որ ձեռքերը լվանում եք հետևյալ դեպքերում՝

  • քիթը մաքրելուց, փռշտալուց կամ հազալուց հետո,
  • հասարակական վայրեր այցելելուց հետո, այդ թվում՝ հասարակական տրանսպորտից օգտվելու, շուկա կամ այլ վայրեր այցելելուց հետո,
  • դրսում տարբեր առարկաների մակերեսների դիպչելուց հետո, այդ թվում՝ թղթադրամների
  • հիվանդին խնամք ցույց տալուց առաջ, ընթացքում և հետո,
  • ուտելուց առաջ և հետո

Ընդհանրապես, ձեռքերը պետք է լվանալ հետևյալ դեպքերում՝

  • Զուգարանից օգտվելուց հետո
  • Ուտելուց առաջ և հետո
  • Աղբը թափելուց հետո
  • Կենդանիներին հպվելուց հետո
  • Երբ ձեռքերը տեսանելիորեն կեղտոտ են։

Սովորում ենք ճիշտ լվացվել

hand washing

Քանի որ մեր ձեռքերը մեր մարմնի ամենաօգտագործվող մասն են, դրանք հարկավոր է հաճախակի լվանալ:

Լվացվելու համար օգտագործում ենք ջուր և օճառ: Օճառը լինում է պինդ և հեղուկ : Ցանկալի է օգտագործել հեղուկ օճառ, քանի որ այն գտնվում է փակ ամանում և ձեռքից ձեռք չի անցնում:

Լվացվելը պարտադիր է ուտելուց , սնունդ պատրաստելուց առաջ, պետքարանից հետո, դրսից տուն գալուց, կենդանիների հետ շփվելուց, հողի հետ խաղալուց հետո և այլն:

Լվացվելիս պետք է ուշադրություն դարձնել եղունգների տակին, մատների միջև տարածություններին:

Ձեռքերը պետք է լավ չորացնել անձնական սրբիչով, կամ թղթե անձեռոցիկով:

Posted in Մայրենի, Uncategorized
  1. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են  գոյականներ․

     ա. վերելակ, հնչուն, փչակ
    բ. շեշտակի, հանք, հնչուն 
    գ. արցունք, հայուհի, վայրէջք,
    դ. ուղղակի, փափկասուն, փախուստ 

     
  2. Ո՞ր շարքում են միայն գոյականներ․ 

    ա. սեր, սիրելի, տիկին
    բ. օր, անձրև, գինի         
    գ. ատաղձ, հող, ցնծագին
    դ. ջուր, ծորակ, ջրառատ

    3.Ո՞ր շարքում չկա գոյական․ 

    ա. հին, հագուստ, դարպաս
    բ. վնասվածք, հարգելի, տնական
    գ. սեղան, ծովային, ծարավել
    դ. գեղեցիկ, գրքային, ամպամած 

    4Ո՞ր շարքում չկա գոյական․ 

    ա. հայելի, նազելի, գովելի
    բ. վնասվածք, հնչեղ, վայրենի
    գ. բազկերակ, կանացի, հյուսն
    դ. մայրենի, դյուցազնական, կանաչ

    5.Ո՞ր բառը գոյական չէ․ 

    ա. գեղջուկ
    բ. դպրոցական
    գ. հյութալի
    դ. սեր 

    6.Ո՞ր բառն է գոյական․ 

    ա. կտրիչ
    բ. քննիչ
    գ. հուզիչ
    դ. դյութիչ 

    7.Շարքերում ընդգծիր այն բոլոր գոյականները, որոնք կարող են գործածվել նաև որպես հատուկ  գոյական․ 

    1․ծաղիկ, փայլակ, շանթ
    2. տղա, պատանի, համեստ
    3. շուշան, ցորեն, կահույք
    4. հայրենիք, տապան, ծիծեռնակ 

    8.Շարքերում ընդգծիր այն բոլոր գոյականները, որոնք կարող են գործածվել նաև որպես հատուկ  գոյական․ 

    1․ վասակ, առյուծ, մհեր
    2. տիկին, տիրուհիազատուհի
    3. համբարձում, համեստ, հեղինե
    4. հուսիկ, վարազ, որսորդ 

    9.Ո՞ր բառը գոյական չէ․ 

    ա. մերսող
    բ. գրող
    գ. դող
    դ. հոսող 

    10.Ո՞ր բառը գոյական չէ․ 

    ա. հուզիչ
    բ. սուլիչ
    գ. վարիչ
    դ. գրիչ 

    11.Ո՞ր բառը գոյական չէ․ 

    ա․կոշկեղեն
    բ․ հողեղեն
    գ․խմորեղեն
    դ․զարդեղեն 

    12.Ո՞ր բառը գոյական չէ․ 

    ա․աստղ
    բ․ավագ
    գ․աղավնյակ
    դ․պատվիրակ 
Posted in Uncategorized

Տեսական նյութ

Կանոն 1. Միեւնույն նշանն ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`

1. գումարել գումարելիների բացարձակ արժեքները,

2. ստացված թվից առաջ դնել գումարելիների նշանը։

Օրինակ՝
+5+(+2)=+(|+5|+|+2+|)=+(5+2)=+7

   -5+(-2)=-(|-5|+|-2|)=-(5+2)=-7

Կանոն 2. Տարբեր նշաններ ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`

1. այդ թվերի բացարձակ արժեքներից ավելի մեծից հանել ավելի փոքրը,

2. ստացված թվից առաջ դնել այն գումարելիի նշանը, որի բացարձակ արժեքն ավելի մեծ է։

  Oրինակ՝ -6+(+4)=-(|-6|-|+4|)=-(6-4)=-2

-6+(+7)=+(|+7|-|-6|)=+1=1

Առաջադրանքեր

1) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+7) + (+2) =9

բ) (+10) + (+15) =25

գ) (–17) + (–12) =-29

դ) (–18) + (–3) =-21

ե) (–21) + (–4) = -25

զ) (–29) + (–41) -70

2) Գումարե՛ք հետևյալ թվերը.

ա) –10, +7 =  -3
բ) +7, +3 
= 10

բ) +23, –40 = -17
գ) –18, +11 
= -7

դ) +18, –27 = -9

ե) –29, +40 = +11

3) Մի հույն ծնվել է մ. թ. ա. 48 թ. եւ վախճանվել է մ. թ. ա 25 թ.։ Քանի՞տարի է ապրել այդ հույնը։

Հույնը ապրել է 23 տար

4) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն.

ա) -9 + (+8) = –1,

դ) -18 + (+7) = –11,


է) (+5) + -2 = 3,

բ) –3 + (-3) = –6,

ե)(- 12) + (+2) = –10,


ը)(+ 25) +(- 5) = 20,

գ) –8 + (-2) = –10,

զ)( -11) + 20 = 9,

թ) –5 + -6= –11։

5) Թիվը ներկայացրե՛ք երկու բացասական գումարելիների գումարի տեսքով.

ա) –30,
|-29| + |-1|
բ) –25,

|-20|+|-5|
գ) –62,

|-60|+|-2|
դ) –50,

|-25|+|-25|
ե) –38։

|-30|+|-8|

6) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+3) + (–4), = -1
դ) (+15) + (–6),
 = +9
է) (–18) + (+7),
 = -11

բ) (–11) + (+5), = -6
ե) (–8) + (+7), = -1
ը) (–21) + (+8),
 = -13

գ) (–10) + (+3), = -7
զ) (+31) + (–10), = +21
թ) (+19) + (–12)
 = +7

7.Lրացուցիչ: Խնդիր ֆլեշմոբից:
Մոնիկան ունի տարբեր գույնի երեք արկղ՝ սպիտակ, կարմիր և կանաչ: Դրանցից մեկում տանձ է,  մյուսում՝ խնձոր, մեկն էլ դատարկ է: Ո՞ր գույնի արկղում է տանձը, եթե հայտնի է, որ այն կա՛մ սպիտակ, կա՛մ կարմիր արկղում է, իսկ խնձորը` ո՛չ սպիտակ, ո՛չ էլ կանաչ արկղում։

Տանձ-սպիտակ
Խնձոր-կարմիր

8.Լրացուցիչ:  Խնդիր ֆլեշմոբից:
Առաջին կանգառում ավտոբուսից իջան 3 ուղևոր, երկրորդ կանգառում բարձրացան 6 ուղևոր, երրորդ կանգառում իջան 4 ուղևոր և բարձրացան 3 ուղևոր։ Արդյունքում ավտոբուսում մնացին 15 ուղևոր։ Սկզբում ավտոբուսում քանի՞ ուղևոր կար։

Posted in Uncategorized

Նոյեմբերի 15-19

1. Քիմիական լաբորատորիայում աշակերտի կատարած հետեւյալ գործողություններից ո՞րն է սխալ.
ա) օգտագործելուց առաջ փորձանոթը լվացել է եւ չորացրել
բ) ձեռքի ափով շարժում է կատարել անոթի անցքից դեպի քիթը գ) փորձանոթում մնացած քիմիական նյութը թափել է կոյուղի դ) սպիրտայրոցի բոցը հանգցրել է թասակով:

2. Ո՞ր եղանակը կընտրե՛ք աղաջրից մաքուր ջուր ստանալու համար. ա) թորում
բ) բյուրեղացում գ) զտում
դ) գոլորշիացում

Posted in Uncategorized

Պարապունք 36

Տեսական նյութ

Կանոն 1. Միեւնույն նշանն ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`

1. գումարել գումարելիների բացարձակ արժեքները,

2. ստացված թվից առաջ դնել գումարելիների նշանը։

Օրինակ՝
+5+(+2)=+(|+5|+|+2+|)=+(5+2)=+7

   -5+(-2)=-(|-5|+|-2|)=-(5+2)=-7

Կանոն 2. Տարբեր նշաններ ունեցող ամբողջ թվերի գումարը գտնելու համար պետք է`

1. այդ թվերի բացարձակ արժեքներից ավելի մեծից հանել ավելի փոքրը,

2. ստացված թվից առաջ դնել այն գումարելիի նշանը, որի բացարձակ արժեքն ավելի մեծ է։

  Oրինակ՝ -6+(+4)=-(|-6|-|+4|)=-(6-4)=-2

-6+(+7)=+(|+7|-|-6|)=+1=1

Առաջադրանքեր

1) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+7) + (+2) =9

բ) (+10) + (+15) =25

գ) (–17) + (–12) =-29

դ) (–18) + (–3) =-21

ե) (–21) + (–4) = -25

զ) (–29) + (–41) -70

2) Գումարե՛ք հետևյալ թվերը.

ա) –10, +7 =  -3
բ) +7, +3 
= 10

բ) +23, –40 = -17
գ) –18, +11 
= -7

դ) +18, –27 = -9

ե) –29, +40 = +11

3) Մի հույն ծնվել է մ. թ. ա. 48 թ. եւ վախճանվել է մ. թ. ա 25 թ.։ Քանի՞տարի է ապրել այդ հույնը։

Հույնը ապրել է 23 տար

4) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն.

ա) * + (+8) = –1,
-9
դ) * + (+7) = –11,

-18
է) (+5) + * = 3,

-2

բ) –3 + (-*) = –6,
3
ե)(- *) + (+2) = –10,

12
ը)(+ 25) +(- *) = 20,

5

գ) –8 + (*) = –10,
-2
զ)(- *) + 20 = 9,

-11
թ) –5 + * = –11։

-6

5) Թիվը ներկայացրե՛ք երկու բացասական գումարելիների գումարի տեսքով.

ա) –30,
(-29) + (-1)
բ) –25,

(-20)+(-5)
գ) –62,

(-60)+(-2)
դ) –50,

(-25)+(-25)
ե) –38։

(-30)+(-8)

6) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+3) + (–4), = -1
դ) (+15) + (–6),
 = +9
է) (–18) + (+7),
 = -11

բ) (–11) + (+5), = -6
ե) (–8) + (+7), = -1
ը) (–21) + (+8),
 = -13

գ) (–10) + (+3), = -7
զ) (+31) + (–10), = +21
թ) (+19) + (–12)
 = +7

7.Lրացուցիչ: Խնդիր ֆլեշմոբից:
Մոնիկան ունի տարբեր գույնի երեք արկղ՝ սպիտակ, կարմիր և կանաչ: Դրանցից մեկում տանձ է,  մյուսում՝ խնձոր, մեկն էլ դատարկ է: Ո՞ր գույնի արկղում է տանձը, եթե հայտնի է, որ այն կա՛մ սպիտակ, կա՛մ կարմիր արկղում է, իսկ խնձորը` ո՛չ սպիտակ, ո՛չ էլ կանաչ արկղում։

Տանձ-սպիտակ
Խնձոր-կարմիր

8.Լրացուցիչ:  Խնդիր ֆլեշմոբից:
Առաջին կանգառում ավտոբուսից իջան 3 ուղևոր, երկրորդ կանգառում բարձրացան 6 ուղևոր, երրորդ կանգառում իջան 4 ուղևոր և բարձրացան 3 ուղևոր։ Արդյունքում ավտոբուսում մնացին 15 ուղևոր։ Սկզբում ավտոբուսում քանի՞ ուղևոր կար։

Պատ․՝ 13 ուղևոր

Posted in Մայրենի

գործնական աշխատանք

Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական բառով:
Օրինակ՝
սրտի ձև ունեցող — սրտաձև:
Մոր քույրը– մորաքույր
դարպասը պահող-դարպասապահ
ժամանակը ցույց տվող-ժամացույց
ջրի աման-ջրաման
գաղտնիք պահող-գաղտնապահ
նավ վարող-նավավար
ծաղկի թերթիկ-թաղկաթերթ
արագ վազող-արագավազ
ամենից մեծ-ամենամեծ
պոչ չունեցող-անպոչ
անուշ համ ունեցող-անուշահամ
քարով շինված-քարաշեն
կին բժիշկ-բժշկուհի
բալի ծառ-բալենի

Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական բառով:
Բարի սիրտ ունեցող– բարեսիրտ
խիղճ չունեցող-անխիղժ
բարձր ձայնով-բարձրաձայն
միշտ ժպտուն-մշտաժպիտ
գանձը պահելու տեղ-գանձարան
կապույտ աչքերով-կապտաչյա
արքայի որդի-արքայորդի
հույների երկիր-Հունաստան
փոքր էշ-իշուկ
ծաղիկներով զարդարված-ծաղկազարդ
քաղաքում ապրող-քաղաքաբնակ
հայերի երկիր-հայրենիք

Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական բառով:
Ավետիս (բարի լուր) բերող-ավետաբեր
արագ ընթացող-արագընթաց
բաժակը ձեռքին արտասանվող ճառ-բաժակաճառ
վեպ գրող-վեպագիր
բառարան գրող-բառարանագիր
արտասահմանում ապրող մարդ-արտասահմանցի
բույսերի մասին գիտություն-բուսագիտություն

Ամեն շարքից մի բաղադրիչ ընտրի´ր և բաղադրյալ բառեր կազմի´ր (քանիսը կստացվի): 

1.Ա. Թութ, կարմիր, փուշ, ոսկի, տուն, գույն, կաթ(ն), խորհուրդ:
  Բ. Ան-, -յա, -ենի, -ոտ, -արան, -ավուն, -եղեն, -ավոր:
Թթենի, թթոտ, կարմրավուն, կարմրոտ, անփուշ, փշոտ, ոսկյա, ոսկեղեն, անտուն, անգույն, կաթնեղեն, անխորհուրդ, խորրդարան, խորհրդավոր։
2. Ա. Գետ, կանչ, լույս (լուս), գիր (գր), սիրտ (սրտ), միտ:
      Բ. Ան-, -ավոր, -ել, -ակ, -ք, -ոտ: 
Անգետ, կանչել, անլույս, լույսավոր, անգիր, գրավոր, գրել, գիրք, անսիրտ, անմիտ, միտք։

Տրված բառաշարքից ընտրի՛ր ածանցավոր բառերը և արմատն ընդգծիր:
Շապիկ, մկնիկ, զատիկ, ծաղիկ, մայրիկ, աղջիկ,շնիկ, փիսիկ, գեղեցիկ, կապիկ, փոքրիկ, սիրունիկ, կողիկ (կոտլետ), թիթեռնիկ, ծիտիկ, քթիկ, տոտիկ, մատիկ,գնդակ, գետակ, վանդակ, ելակ, կատակ, նապաստակ, առվակ, զավակ, բակ, գուշակ, որդյակ, դղյակ, կտակ, պատանյակ, թիակ, թակ, բլրակ, վարդակ, սոխակ, մահակ, մոծակ,գայլուկ, բուկ, մանուկ, գառնուկ, ձագուկ, ձուկ, ձիուկ, բազուկ, մուկ, աղմուկ, հատուկ, մարդուկ, պոչուկ, վհուկ, ձմերուկ


սիրունիկ-սիրուն


մկնիկ-մուկ


շնիկ-շուն


փիսիկ-փիսո


գեղեցիկ-գեղ


փոքրիկ-փոքր


կողիկ-կող


թիթեռնիկ-թիթեռ

ծիտիկ-ծիտ



տոտիկ-տոտ

քթիկ-քիթ

մատիկ-մոտ


գնդակ-գունդ

առվակ-առու

գուշակ-գուշ

որդյակ-որդի

պատանյակ-պատանի

բլրակ-բլուր

վարդակ-վարդ

գայլուկ-գայլ

գառնուկ-գառ

ձագուկ-ձագ

ձիուկ-ձի

մարդուկ-մարդ

պոչուկ-պոչ

գետակ-գետ

մայրիկ-մայր

Posted in Ռուսերեն

Образуйте множественное число существительных:

дом – дома
книга – книги
окно – окна
стол – столы
человек – люди
ребенок – дети
ухо – уши
глаз – глаза
рот – рты
рука – руки
волос – волос
цветок – цветки
стул стуля
яблоко яблоки
машина – машины
сын – сыновя
дочь – дочки
стакан – стаканы
небо – небеса
ноготь – ногти.

Вопросы к пройденной теме :

  • Какие существительные употребляются только в единственном числе ?

    Сахар, чай, серебро, хватит, мед, цемент.
  • Какие существительные употребляются только во множественном числе ?

    Сливки, обои, сани, брюки, джинсы, сумерки.

Домашняя работа:

  1. Запишите форму множественного числа существительных.

Торт – торты
судно – судна
фронт – фронты
мать – мамы
месяц – месяцы
утенок – утки
катер – катера
собака – собаки
курица – курицы
камень – камни
сон – сны
телефон – телефоны
зуб – зубы
язык – языки
врач – врачи
мяч – мячи
класс – классы
друг – друзья
родитель – родители
карта – карты
нож – ножы
орел – орлы.

2.Подчеркни имена существительные, которые употребляются только в форме множественного числа:

 ученицы, брюки, кресла, ножницы, весы, птицы, ворота, улицы, шашки.

3.2.Подчеркни имена существительные, которые употребляются только в форме единственного числа:

кофе, кот, молоко, гора, какао, парта, мед, сливкисахар,чай.

Posted in Մայրենի

Սեբաստացու օրեր

Մխիթար Սեբաստացի և մխիթարյաններ

Մխիթար Սեբաստացին սովորել է Սեբաստիայի Սբ. Նշան, ապա՝ Էջմիածնի, Սևանի, Կարինի վանքերում։ 1693 թ. մեկնել է Բերիա, որտեղ ծանոթացել է կաթոլիկ միսիոներների հետ։ 1696 թ. ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա, 1699 թ.՝ ստացել վարդապետական գավազան։ 1701 թ. Կոստանդնուպոլսում հիմնադրել է միաբանություն։ 1705 թ. Հռոմի իշխանություններից ձեռք բերելով վանք հիմնելու համաձայնություն՝ 1706 թ. Վենետիկին ենթակա Հունաստանի Մեթոն բերդաքաղաքում ձեռնամուխ է եղել վանքի կառուցմանը։

1712 թ. Հռոմի պապը Սեբաստացուն շնորհել է աբբահոր կոչում։ Խուսափելով թուրքական հարձակումներից՝ 1715 թ. միաբանությունը տեղափոխվել է Վենետիկ։ 1717 թվականին Վենետիկի Ծերակույտը հրովարտակով Սբ. Ղազար կղզին շնորհել է միաբանությանը։ Այստեղ Սեբաստացին կառուցել է եկեղեցի, բացել դպրոց, պատրաստել է միաբան-գործիչներ։ Սբ. Ղազարում նա զբաղվել է մատենագիտական աշխատանքով, ղեկավարել իր սաների բանասիրական հետազոտական աշխատանքները, կատարել թարգմանություններ, հրատարակել գրքեր։ Սեբաստացու մահվանից հետո միաբանությունը, ի պատիվ նրա, կոչվել է Մխիթարյան։ Դեռևս կենդանության օրոք նրան մեծարել են Երկրորդ Լուսավորիչ ազգիս, Երկրորդ Մեսրոպ և այլ պատվանուններով։

Մխիթարը դեռ ոգևորված էր ստեղծել քարոզիչների միաբանություն, որը նվիրված կլիներ հայ ժողովրդի կրթական և հոգևոր մակարդակների բարձրացմանը։

Քսան տարեկան հասակում Սուրբ նշան վանքի վանահոր կողմից նա նշանակվեց քահանա։

Քսանհինգ տարեկանում Մխիթարը հիմնեց եկեղեցի Կոստանդոպոլսում, որի օրինակով էլ մի խումբ երիտասարդների հետ հիմնեց Մխիթարյան միաբանությունը։

Ընդամենը երկու տարի հետո` Օսմանյան իշխանությունների հալածանքներից փախչելով` միաբանությունը տեղափոխվեց Պենոպոլես, որը գտնվում էր վենետիկում։ Իսկ 1715 թվականին միաբանությունը տեղափոխվեց Սուրբ Ղազար կղզի` Վենետիկի Հանրապետության հրամանով։

Սուրբ Ղազար կղզում կառուցեց վանքը, որտեղ էլ մահացավ 73 տարեկան հասակում։

Նա թարգմանել, ստեղծել և տպագրել է հազարավոր աշխատություններ` հարստացնելով հայերեն գրականությունը։ Այսօր նրա մատենադարանում պահվում են ավելի քան 5000 ձեռագրեր և 100000 տպագիր գրականություն։

Մխիթարյան միաբանություն կամ Մխիթարյաններ, հայ կրոնական և մշակութային կազմակերպություն, հայ կաթոլիկ եկեղեցու բենեդիկտյան վանականների միաբանություն։ Հիմնադրվել է 1700 թվականին սեպտեմբերի 8-ին, Վենետիկում՝ վանահայր Մխիթար Սեբաստացու կողմից։ Միաբանությունն իր գործունեության ընթացքում հրատարակել է բազմաթիվ հայագիտական-բանասիրական, կրոնական և գիտական այլ աշխատություններ։ Մխիթարի և նրա առաջին աշակերտների հավատամքն էր. «ազգը չզոհել կրոնին և կրոնը՝ ազգությանը»։

Ինչքանով եմ ես սեբաստացի

Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրում սովորում եմ 2015.թ․

Հարիսայի տոն

Հարիսայի տոնը նշվում է սեպտեմբերի երրորդ կիրակի օրը՝ Էջմիածնի հարևանությամբ գտնվող Մուսալեռ գյուղում: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո շատ մուսալեռցիներ տեղափոխվել են Հայաստան և հիմնել Մուսալեռ գյուղը: 1983թ-ից սկսած այստեղ՝ Մուսալեռան ճակատամարտի հերոսների պատվին ամենամյա տոնակատարություն է կազմակերպվում: 

Ամենամյա այս փառատոնին հարիսան որպես մատաղ է ժողովրդին մատուցվում: Խարույկի շուրջ հայրենասիրական ու ժողովրդական երգեր են հնչում: Իրենց հերթին առևտրականները տեղավորվում են տարածքում, քանի որ առավոտյան ժողովուրդը գալու է օծված հարիսայի հետևից. հարևան գյուղերից էլ ուսուցիչները դպրոցականների են բերում էքսկուրսիայի ու այդպես ամեն  տարի։

Posted in Մայրենի

իմ պապիկները

Սամվել Թովմասյան

Իմ պապիկը ժամանկին աշխատել է Զվարթնոց օդանավակայանում։

Նա կատարում էր փոքրիկ դետալային աշխատանքներ և եթե նա մի փոքրիկ սխալ աներ երկնքում օդանավը բազում խնդիրներ կունենար և այդ պատճառով էլ իմ պապիկը շատ ուշադիր էր։

Նա իր ողջ աշխատանքային տարիների ընթացքում օդանավերի տեխնիկական սպասարկման վերաբերյալ որևէ սխալ չի արել։

Հրանտ Թադեվոսյան

Հրանտ պապիկը հայտնի բնանկարիչ է նա շատ սիրում է նկարել կակաչներ և այլ տեսակի ծաղիկներ։ Ավելի հայտնի է Թաթոս անունով։

Նրա արվեստանոցում կան բազում նկարներ բայց ես ամենաշատը սիրում եմ <<կեչիների պուրակ>>

և մի շարք աբստրակտ նկարներ։

Posted in Uncategorized

Մինչև երկու տարեկան դառնալը երեխան ունենում է 20 ատամ, որոնք կոչվում են կաթնատամներ։ Վեց-յոթ տարեկանից սկսած դրանք սկսում են թուլանալ, շարժվել, թափվել և փոխարինվում են մեծ, մշտական (հիմնական) երեսուներկու հատ ատամներով։ Ատամը արտաքինից ծածկված է սպիտակ շատ ամուր նյութով՝ էմալով։ Ըստ նշանակության մենք ունենք երկու տեսակ ատամներ՝ կտրիչներ և ծամիչներ։ Ամեն ատամ ունի պսակ (լնդից վերև) և արմատ (ծնոտի ոսկրի մեջ): Ատամների խնամքը շատ կարևոր է։ Սննդի մնացորդները ատամների արանքում մնալով, լավ սնունդ են դառնում բերանի միկրոբների համար։ ատամների  հիգենան պահելու համար օպտագործում ենք ատամի մածուկ և  խոզանակ։

Ատամի խոզանակը անձնական հիգենայի պարագա է։                                                                                                                              

Մածուկը վերցնում էնք ոսպի հատիկի չափ վերևի ատամները խոզանակում ենք վրևից ներքեվ

Ներքեվի շարքը նեքեվից վերեվ;                                                                                                                                                      ատամները մաքրում ենք ամեն օր օրը երկու անգամ՝ առավոտյան նախաճաշից հետօ երեկոյան քնելու առաջ։

Ատամների արանքը ցանկալի է մաքրել ատամնաթելով։