Արմատ (5), Երերալ (6), երազ (4), որոտ (4), տերև (4), որոշում(6), երևելի(6)։
Արմատ – ա,ր,մ,ա,տ,
Երերալ –յ,ե,ր,ե,ր,ա,լ,
Երազ – յ,ե,ր,ա,զ,
Որոտ – վ,ո,ր,ո,տ,
Տերև – Տ,ե,ր,ե,վ,
Որոշում – վ,ո,ր,ո,շ,ու,մ,
Երևելի – յ,ե,ր,ե,վ,ե,լ,ի,
Արմատ (5), Երերալ (6), երազ (4), որոտ (4), տերև (4), որոշում(6), երևելի(6)։
Արմատ – ա,ր,մ,ա,տ,
Երերալ –յ,ե,ր,ե,ր,ա,լ,
Երազ – յ,ե,ր,ա,զ,
Որոտ – վ,ո,ր,ո,տ,
Տերև – Տ,ե,ր,ե,վ,
Որոշում – վ,ո,ր,ո,շ,ու,մ,
Երևելի – յ,ե,ր,ե,վ,ե,լ,ի,
Կոմիտասի հայրը Գևորգ Սողոմոնյանն էր, մասնագիտությամբ՝ կոշկակար,
իսկ մայրը՝ Թագուհի Հովհաննիսյանը, արմատներով Բուրսայից էր, և երբ տղան ծնվեց, նա ընդամենը 16 տարեկան էր։
Երբ Կոմիտասը ընդամենը 6 ամսական էր, նրա մայրը մահացավ:
Տասը տարեկանում Կոմիտա կորցրեց նաև հորը։
Նա շատ էր սիրում երգել։
Փոքրիկ Սողոմոնն ընդունվեց իրենց քաղաքի միջնակարգ ուսումնարան, որն ավարտեց 1880 թվականին և հոր նախաձեռնությամբ մեկնեց Բուրսա քաղաք ուսումը շարունակելու։
Նա վերադարձավ հայրենի քաղաք հոր մահվանից 4 ամիս անց։
Գևորգ Դ Կաթողիկոսը հրահանգել էր, որպեսզի Գևորգ վարդապետը իր հետ Քյոթահիայից մի որբ աշակերտ բերի։ 20 երեխաների միջև վիճակահանության արդյունքում բախտը ժպտաց Սողոմոնին։
Երբ կաթողիկոսն ասաց, որ տղան այդտեղ անելիք չունի, քանի որ չգիտի հայերեն, Սողոմոնը պատասխանեց, թե եկել է սովորելու ու երգեց. «Լույս Զվարթ» երգելիս Սողոմոնը նկատեց, թե ինչպես կաթողիկոսի աչքերից արցունքներ գլորվեցին և թավալվելով ճերմակ մորուսի վրայով՝ կորան վերարկուի ծալքերի մեջ։
Սողոմոն Գևորգի Սողոմոնյանը ծնվել է 1869 թվականի սեպտեմբերի 26-ին (նոր օրացույցով՝ հոկտեմբերի 8-ին) Փոքր Ասիայի Քյոթահիա քաղաքում։+ Մկրտվել է ծնունդից երեք օր անց Սբ. Թեոդորոս եկեղեցում և ստացել Սողոմոն անունը։ +Հայրը Գևորգ Սողոմոնյանն էր, մասնագիտությամբ՝ կոշկակար, որի ընտանիքը գաղթել էր Նախիջևանի Գողթն գավառի Ցղնա գյուղից, իսկ մայրը՝ Թագուհի Հովհաննիսյանը, արմատներով Բուրսայից էր, և երբ տղան ծնվեց, նա ընդամենը 16 տարեկան էր։ Սողոմոնը նրանց միակ զավակն էր։- Երկուսն էլ մեծ սեր ունեին երաժշտության նկատմամբ:+ Տանը խոսում էին միայն թուրքերեն։+ Երբ Կոմիտասը ընդամենը 6 ամսական էր, նրա մայրը մահացավ, իսկ տասը տարեկանում տղան կորցրեց նաև հորը։+ Դրանից հետո նրան սկսում է դաստիարակել հորական տատը՝ Մարիամը, որը նրա համար եղել է երկրորդ մայր;+ Մոր մահը խորը վերք էր թողել Սողոմոնի հոգում, և նրա առաջին ստեղծագործությունները նվիրված էին հենց նրան։+
1875 թվականին փոքրիկ Սողոմոնն ընդունվեց իրենց քաղաքի միջնակարգ ուսումնարան, որն ավարտեց 1880 թվականին և հոր նախաձեռնությամբ մեկնեց Բուրսա քաղաք ուսումը շարունակելու։- Նա վերադարձավ հայրենի քաղաք հոր մահվանից 4 ամիս անց։+
Սողոմոնի կյանքում շրջադարձային էր 1881 թվականը։-Սեպտեմբերին 12-ամյա Սողոմոնը Քյոթահիայի հոգևոր առաջնորդ Գևորգ վարդապետ Դերձակյանի հետ մեկնում է Էջմիածին։ -Գևորգ Դ Կաթողիկոսը հրահանգել էր, որպեսզի Գևորգ վարդապետը իր հետ Քյոթահիայից մի որբ աշակերտ բերի։ +20 երեխաների միջև վիճակահանության արդյունքում բախտը ժպտաց Սողոմոնին։+ Հոկտեմբերի 1-ին Սողոմոնը ներկայացավ կաթողիկոսին։- Վերջինս սկսեց խոսել հայերեն և տղան ոչինչ չհասկացավ։- Երբ կաթողիկոսն ասաց, որ տղան այդտեղ անելիք չունի, քանի որ չգիտի հայերեն, Սողոմոնը պատասխանեց, թե եկել է սովորելու ու երգեց. «Լույս Զվարթ» երգելիս Սողոմոնը նկատեց, թե ինչպես կաթողիկոսի աչքերից արցունքներ գլորվեցին և թավալվելով ճերմակ մորուսի վրայով՝ կորան վերարկուի ծալքերի մեջ։+ Տղան արդեն Գևորգյան ճեմարանի ուսանող էր։-
1881-1910 թվականներին Սողոմոնը մեծամասամբ եղել է Էջմիածնում, չնայած երկար ժամանակ է անցկացրել Եվրոպայում։+ Ճեմարանում ուսուցման առաջին տարում նա օ ձայնանիշերը՝ խազեր, որոնք զարգացվել էին 19-րդ դարում Համբարձում Լիմոնջյանի և նրա ուսանողների կողմից։ -Սողոմոնը բացահայտեց երաժշտության նկատմամբ իր մեծ սերը և սկսեց ձայնագրել Էջմիածնի շրջակայքի գյուղերում երգվող երգերը. գյուղացիները նրան տվել էին «Նոտայի Վարդապետ» անունը։ +Հրաչյա Աճառյանը «Կյանքիս հուշերից» գրքում գրում է.
Պատմում են, թե մի օր Կոմիտասը դաշտում մի խնջույքի ժամանակ լսում է էշի զռալը, իսկույն մի թղթի կտոր է վերցնում և սկսում է ձայնագրել. Կոմիտասը էշին հանդիմանում է, թե «Ա’յ ապուշ, սխալ ես զռում, զռալ էլ չգիտես, այդպես չեն զռա»:-
+ դիր, եթե այդ մասին գիտեիր
— դիր, եթե չգիտեիր, նոր իմացար
? դիր, եթե հարց ունես տվյալ նախադասության արտահայտած մտքի հետ կապված
! դիր, եթե հետաքրքիր է:
Կատարելով դիտարկումներկհամոզվեք, որ նյութերը հանդես են գալիս տարբեր վիճակներում։ Որոշ նյութեր սովորական պայմաններում հեղուկ վիճակում են, մյուսները՝ գազային, երրորդները՝ պինդ։ Կախված պայմանների փոփոխությունից՝ նրանց վիճակները կարող են փոփոխվել:
Օրինակ՝ ջուրը տնային պայմաններում հեղուկ վիճակում է, սառեցվելիս հեղուկ վիճակից վերածվում է պինդ վիճակի՝ սառույցի, իսկ տաքացվելիս՝ գազային վիճակի՝ գոլորշու: Սառույցը ջրի պինդ վիճակն է, իսկ գոլորշին՝ գազային: Ոսկին սովորական պայմաններում պինդ վիճակում է, շատ բարձր ջերմաստիճանում հալվում է և վերածվում հեղուկի, իսկ ջերմաստիճանն ավելի բարձրացնելու դեպքում սկսում է եռալ և վերածվել գազի։
Նյութը, կախված պայմաններից, հիմնականում լինում է պինդ, հեղուկ կամ գազային վիճակում։
Դիտարկենք տարբեր մարմիններ և, պարզ փորձեր կատարելով, ծանոթանանք դրանց որոշ հատկություններին։
Վերցնենք ապակուց, երկաթից և պղնձից պատրաստված ձողեր, որոնք սովորական պայմաններում պինդ վիճակում են։ Դժվար չէ համոզվել, որ այդ նույն պայմաններում ինչ դիրքով և որտեղ էլ դնենք այդ ձողերը, դրանք կպահպանեն իրենց ձևն ու ծավալը։
Պինդ մարմինները պահպանում են իրենց ձևն ու ծավալը։
Սա պինդ մարմինների հատկություններից է։
Այժմ դիտարկենք հեղուկները։ Վերցնենք 50 մլ ծա-վալով որևէ հեղուկ, օրինակ՝ մասուրի հյութ, և լցնենք բաժակի մեջ։ Նա կընդունի բաժակի ձևը։ Եթե լցնենք մեկ այլ անոթի մեջ, ապա կընդունի այդ անոթի ձևը, բայց նրա ծավալը կրկին կմնա 50 մլ։ Դա նշանակում է, որ մի անոթից այլ անոթ տեղափոխվելիս հեղուկի ծավալը պահպանվում է, բայց ձևը փոխվում է՝ ընդունում է այն անոթի ձևը, որտեղ լցված է:
Հեղուկները պահպանում են իրենց ծավալը, բայց ձևը՝ ոչ։ Սա հեղուկների հատկություններից է:
Դիտարկենք գազային վիճակում գտնվող նյութերից օրինակ՝ օդի նմանատիպ հատկությունը: Եթե օդով լի գնդակը սեղմենք, ապա նրա ձևը կփոխվի, և բնականաբար այդ նույն ձևը կստանա նաև նրանում եղած օդը: Եթե գնդակի ծավալը փոքրացնենք՝ նրա մի մասը սեղմելով, ապա այդ նույն ծավալը կստանա նաև նրանում եղած օդը: Դժվար չէ հետևություն անել, որ գնդակի մեջ լցված օդն ընդունում է տվյալ գնդակի ձևն ու ծավալը: Գնդակի ձևի ու ծավալի փոփոխությունից փոփոխվում են նաև նրանում եղած օդի ձևն ու ծավալը:
Գազերը չեն պահպանում ոչ իրենց ձևը, ոչ ծավալը և զբաղեցնում են իրենց տրամադրված ողջ տարածքը։
Սա գազերի հատկություններից է:
Առաջադրանք 1
Թվարկեք 2–ական նյութ, որոնք սովորական պայմաններում հետևյալ վիճակներում են.
ա) պինդ ոսկի արծաթ բ) հեղուկ գինի, ջուր գ) գազային օդ գողոշի
Առաջադրանք 2
Թվարկեք առնվազն 5 նյութ, որից կարելի է բաժակ պատրաստել։
Երկաթից, փայտից, պղնձից, ոսկուց, արծաթից
Առաջադրանք 3
Առանձնացրեք ստորև տրված նյութերը և տեղադրեք աղյուսակի համապատասխան սյունակներում` պինդ — հեղուկ — գազային
Պղինձ, ջուր, կաթ, նավթ, ոսկի, ապակի, թթվածին, գոլորշի, ջրածին, փայտ, պողպատ, արծաթ, ոսկի:
Պինդ – Պղինձ, ոսկի, ապակի, փայտ, պողպատ, արծաթ:
Հեղուկ-ջուր, կաթ, նավթ։ Գազային-թթվածին, գոլոշի,ջրածին։
Ա) 3265:5+(9324-8872)x7
1.9324-8872=452
2.3265:5=653
3.452×7=3164
4.3164+653=3817
Բ) 3264 : ( 160 : 20) : 8
1.160:20=8
2.3264:8=408
3.408:8=51
1. 36:12=3
2. 3×15=45 (մ)
Պատ․՝255(կմ)
5-2 դասարան
24.09.2020
Հաշիվ և թիվ. Բնական թվեր և նրանց համեմատումը
14, 27, 98, 12, 47,654, 24, 1478
12, 14, 24, 27, 47, 98, 654, 1478
478, 14, 14587, 25, 24, 147, 2005
14587, 2005,478, 147, 25, 24, 14
Օր. 14 > 7, 154 < 178
1918456<1999999
1849>1234
98>89
12451<88888
147 < 158
174 < 478
25 < 52
147899 < 455567
1.6×10=60
2.60+60=120
Պատ․՝120 ( էջ )
1.Գրիր հետևյալ բառերի հոմանիշները՝ քարայր, մեծ, չքնաղ, ճամփա, խոշոր, ծիծաղ:
Քարայր-քարանձավ, մեծ-խոշոր, չքնաղ-գեղեցկադեմ, ճամփա-ճանապարհ, խոշոր-մեծ, ծիծաղ-ժպիտ:
2.Քո կարծիքով ո՞րն է այս պատմության ամենազվարճալի հատվածը: Երբ նա գնաց կանանց մոտ և կանայք նստոտեցին այդ խեղճ օտարականի վրա։
3.Դու էլ փորձի՛ր նկար-նամակ ուղարկել Թաֆիին և համոզի՛ր, որ գրել-կարդալ սովորի:

4.Համացանցից, այլ աղբյուրներից գտի՛ր տեղեկություններ նամակի մասին. ինչ ասել է նամակ,
նամակների տեսակները, կառուցվածքը և այլն:
մեկ կամ երկու թերթից կազմված անձնական կամ պաշտոնական բնույթ կրող գրավոր ուղերձ։ Սովորաբար նամակը հասցեատիրոջն է հասնում փոստային ծառայության միջոցով։
Նամակների տեսակներ
բաց նամակ,
հանձնարարական նամակ,
հրավիրատոմս,
սիրային նամակ,
ցավակցական նամակ,
էլեկտրոնային նամակ,
17.09-24.09
Վարժ. 10, էջ 14 /կարդալ երկխոսությունը, սովորել անգիր/
Davit: Excuse me
Shop assistant: Yes, can I help you?
Davit: I’d like a sweater
Shop assistant: Here are they, choose which one you want.
Davit: I liked the red sweater, can I try it on?
Shop assistant: Of course you can
Davit: Does it suit me all right?
Shop assistant: Yes, you look great!
Davit: I take it, how much does it cost?
Shop assistant: Thirty dollars
Davit:Here you are, thank you
Shop assistant: Welcome
Անծանոթ բառեր
pair – զույգ
wear-հագնել, կրել
try-փորձել
suit-սազել
to look great-հրաշալի տեսք ունենալ
how much-ինչքան
Լրացուցիչ՝
ընթերցանություն /ընտրեք պատմություններից որևէ մեկը, կարդացեք և փորձեք պատմել/